Thông báo trên là một cú hích tiếp thêm sức mạnh cho những cáo buộc lâu nay của Mỹ rằng Tehran đang nỗ lực phát triển vũ khí hạt nhân. Trước đó, các thanh sát viên cho hay độ làm giàu dường như là sít soát hoặc cao hơn mức dùng để chế tạo đầu nổ hạt nhân. Tuy nhiên, sau đó một nhà ngoại giao thuộc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) lại nói rằng chỉ cao mức dùng để sản xuất điện chứ chưa đạt tới mức đủ để chế tạo vũ khí hạt nhân.

IAEA khẳng định, các dấu hiệu làm giàu urani cấp độ cao trước đó được nhập khẩu trên thiết bị từ Pakistan mà Iran mua trên thị trường chợ đen trong suốt gần 2 thập niên theo đuổi chương trình hạt nhân bí mật. Tuy nhiên, kết quả tìm thấy lần này rất quan trọng.

Do trước đó Iran phủ nhận đã thực hiện các hoạt động liên quan đến việc làm giàu urani tại trung tâm này, các dấu vết vừa được đoàn thanh sát của IAEA tìm thấy sẽ tăng sức mạnh cho những cáo buộc lâu nay rằng nước Cộng hòa Hồi giáo đã giấu một số phần của chương trình hạt nhân với mục đích chế tạo nguyên liệu dùng trong các đầu nổ hạt nhân. Thêm vào đó, sự liên quan của trung tâm này với ngành quân sự là điểm bất lợi cho lập luận của Iran rằng chương trình hạt nhân của họ chỉ đơn thuần phục vụ mục đích dân sự. "Từ lâu đã có nghi ngờ rằng tại trung tâm này đang diễn ra các hoạt động nghiên cứu làm giàu bí mật... và người Iran phủ nhận điều đó", chuyên gia Gary Samore thuộc Quỹ MacArthur ở Chicago nhận xét. "Chắc chắn thông tin trên sẽ làm tăng những nghi ngờ của IAEA rằng Iran không công khai hết hoạt động nghiên cứu hạt nhân của mình".

Mặc dầu vậy, kết quả mà IAEA vừa đạt được không chắc sẽ khiến Washington ngay lập tức thúc ép Hội đồng Bảo an có hành động mạnh mẽ chống lại Tehran. Trong thời gian gần đây, do gặp phải sự phản đối gắt gao từ Trung Quốc và Nga, Mỹ đồng ý tạm hướng tới nỗ lực tìm ra một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng này. 

Urani làm giàu ở cấp độ 3,5% và 5% được sử dụng để chế nhiên liệu cho các nhà máy sản xuất điện. Urani làm giàu trên 90% là đủ tiêu chuẩn để chế tạo vũ khí hạt nhân. Các nhà ngoại giao của IAEA, hôm qua, nhấn mạnh rằng chương trình làm giàu urani của Tehran đạt tốc độ nhanh hơn dự đoán. Họ cũng gợi ý khả năng Iran vẫn giấu đoàn thanh sát của IAEA về các hoạt động nghiên cứu và phát triển hạt nhân của mình. 

Minh Hạnh, theo VietNamNet, ngày 13/05/2006