Đây là dấu hiệu vững chắc đầu tiên về một bước đột phá trong bế tắc xoay quanh chương trình hạt nhân gây tranh cãi của CHDCND Triều Tiên. Đề xuất của Bình Nhưỡng được đưa ra trong bối cảnh việc chuyển tiền từ các tài khoản bị đóng băng của quốc gia phía bắc Bán đảo Triều Tiên gần hoàn tất.

Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) đưa tin, CHDCND Triều Tiên đã gửi thư tới IAEA, mời các thanh tra cơ quan này thảo luận việc đóng cửa cơ sở hạt nhân chính khi quá trình "rã băng" các tài khoản ở ngân hàng Banco Delta Asia, Macau đã bước vào giai đoạn cuối cùng.

Theo KCNA, một phái đoàn cấp chuyên viên từ cơ quan giám sát hạt nhân LHQ đã được mời để kiểm tra và xác minh việc đóng cửa lò phản ứng Yongbyon.

Tuy nhiên, phát ngôn viên IAEA Ayhan Evrensel tại Vienna lại tuyên bố, IAEA chưa nhận được lá thư nào từ CHDCND Triều Tiên và từ chối bình luận thêm hay đưa ra một lịch trình cho việc quay lại Bình Nhưỡng của các thanh tra hạt nhân.

Trong khi đó, Nhà Trắng lại hoan nghênh động thái này. Gordon Johndroe, một phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia tuyên bố, đây một bước đi hướng tới việc phi hạt nhân trên Bán đảo Triều Tiên.

Ảnh cơ sở hạt nhân của Bình Nhưỡng chụp từ vệ tinh

CHDCND Triều Tiên đã từ chối thực hiện cam kết tháng 2 vì vẫn chưa lấy được số tiền 25 triệu USD bị Mỹ làm đóng băng trong ngân hàng Macau. Washington cáo buộc ngân hàng Banco Delta Asia giúp chính phủ CHDCND Triều Tiên rửa tiền từ các vụ mua bán vũ khí và hợp thức hoá tiền 100 USD giả.

Lấy lý do rằng việc đóng băng tài khoản của Washington là dấu hiệu thù địch, Bình Nhưỡng đã tẩy chay các cuộc hội đàm hạt nhân trong hơn một năm. Nước này còn thử nghiệm bom hạt nhân lần đầu tiên vào tháng 10 năm ngoái.

Dấu hiệu đột phá trong bế tắc kéo dài đã xuất hiện trong tuần này khi tài khoản của CHDCND Triều Tiên tại ngân hàng của Macau bắt đầu được chuyển.

Phái viên hạt nhân Mỹ Christopher Hill cho biết, có một rắc rối về kỹ thuật đã phát sinh trong giai đoạn chuyển tiền cuối nhưng vấn đề sẽ được giải quyết ngay trong ngày đầu của tuần tới.

"Một khi Bình Nhưỡng nhận được tiền, chúng tôi hy vọng họ sẽ làm những việc cần thiết để thực hiện cam kết hồi tháng 2" ông Hill tuyên bố. Dù thời gian cho vòng hội đàm 6 bên tới phụ thuộc vào nước tổ chức là Trung Quốc, nhưng phái viên Mỹ kỳ vọng rằng nó sẽ diễn ra vào đầu tháng 7.

Theo thoả thuận ngày 13/2, trong giai đoạn đầu, CHDCND Triều Tiên đóng cửa lò phản ứng hạt nhân và mời thanh tra IAEA. Ở giai đoạn tiếp theo, Bình Nhưỡng phải thông báo đầy đủ cho IAEA và các bên về chương trình hạt nhân của mình trước khi phá bỏ lò phản ứng. Để đổi lại, nước này sẽ được viện trợ 1 triệu tấn dầu nặng cùng nhiều nhượng bộ khác về chính trị.

Theo Tintuconline, 18/06/2007