IAEA đánh giá Dự án của Pháp về chôn cất chất thải phóng xạ mức cao và trung bình | Tin tức

IAEA đánh giá Dự án của Pháp về chôn cất chất thải phóng xạ mức cao và trung bình

10:10 20/12/2016: Đoàn công tác gồm các chuyên gia quốc tế của IAEA đánh giá rằng hồ sơ an toàn trong Dự án xây dựng và vận hành cơ sở chôn cất sâu chất thải phóng xạ mức cao và trung bình đầu tiên của Pháp nói chung là hoàn thiện. Đoàn cũng đưa ra khuyến cáo nhằm tăng cường an toàn của cơ sở chôn cất.

Theo yêu cầu của Cơ quan an toàn hạt nhân Pháp (ASN), IAEA đã tiến hành đánh giá độc lập từ ngày 7-15/11 “Hồ sơ an toàn” Cigéo, dự án xây dựng cơ sở chôn cất sâu đối với chất thải phóng xạ mức cao và trung bình phát sinh từ các cơ sở hạt nhân của Pháp. Dự án do Cơ quan chất thải phóng xạ quốc gia Pháp (ANDRA) xây dựng và dự kiến đi vào vận hành đầu năm 2025 nếu được cấp phép vào năm 2018.
“Chúng tôi yêu cầu IAEA đánh giá vì mong muốn có một đánh giá quốc tế độc lập về các vấn đề an toàn trong Dự án Cigéo, bổ sung thêm cho hồ sơ đánh giá quốc gia”, Christophe Kassiotis, Trưởng Bộ phận phụ trách các cơ sở trong chu trình nhiên liệu hạt nhân, cơ sở nghiên cứu và chất thải, thuộc ASN, cho biết.
Đoàn đánh giá gồm các chuyên gia đến từ Thụy Sĩ, Thụy Điển, Đức, Phần Lan, Anh, Mỹ và Bỉ và các chuyên gia của IAEA. Đoàn đã xem xét chiến lược nghiên cứu và phát triển của dự án, các phương pháp xây dựng kịch bản bảo đảm vận hành và trong thời gian dài. Jussi Heinonen, Giám đốc Cơ quan an toàn hạt nhân và bức xạ Phần Lan, Trưởng đoàn đánh giá, cho biết có đủ cơ sở hợp lý cho thấy tính an toàn của dự án và khả năng của ANDRA trong việc xây dựng hồ sơ an toàn”.
Ông cho biết “Chúng tôi đã xác định một số kịch bản bổ sung sau khi đóng cửa cơ sở chôn cất và các khía cạnh thiết kế mà ANDRA cần xem xét thêm để tăng khả năng tin cậy của hồ sơ an toàn”. “Chúng tôi cũng đề xuất các giải pháp để cải tiến việc lập kế hoạch nghiên cứu và phát triển và xây dựng chương trình quan trắc của ANDRA”.
Bảo đảm an toàn cho những năm tới
Chất thải phóng xạ mức cao có thể gây nguy hại cho con người và môi trường trong hàng vạn năm. Các cơ sở lưu giữ gần bề mặt không thể bảo đảm an toàn trong thời gian dài như vậy. “Do vậy, điều quan trọng là phải có cơ sở chôn cất hoạt động trên nguyên lý an toàn thụ động – nghĩa là không cần có sự can thiệp của con người và không cần thêm chi phí sau khi chất thải được chôn cất và cơ sở chôn cất đã đóng cửa” Heinonen nói.
Cigéo sẽ được xây dựng dọc theo ranh giới của vùng Meuse và Haute-Marne, phía Đông Bắc nước Pháp và được thiết kế để chứa chất thải phát sinh cho tới 100 năm tới. Trước khi được cấp giấy phép xây dựng cơ sở chôn cất này, ANDRA cần chứng mình cơ sở có thể duy trì an toàn sau khi đóng cửa và trong khoảng thời gian tương đương với thời gian tồn tại nguy cơ mà chất thải được chôn cất gây ra.
Heinonen cho biết, tính an toàn thụ động có thể được chứng minh bằng cách mô tả thiết kế hệ thống chôn cất, cách thức hệ thống hoạt động trong cả tình huống bình thường và bất thường. Kịch bản xảy ra động đất và biến đổi khí hậu cũng được xem xét. Sau khi xây dựng (dự kiến vào năm 2025), Cigéo sẽ đi vào vận hành thử. Giai đoạn vận hành thử giúp kiểm tra và xác nhận từng khía cạnh trong hệ thống vận hành và cho phép tối ưu hóa các bộ phận và giải pháp thiết kế.
Hiện trên thế giới chưa có cơ sở chôn cất chất thải phóng xạ mức cao. Pháp, Phần Lan và Thụy Điển là 3 nước có bước tiến nhanh nhất trong việc xây dựng và vận hành các cơ sở chôn cất sâu chất thải phóng xạ mức cao.

Theo IAEA