Kỹ thuật hạt nhân và cải thiện việc quản lý tài nguyên giúp giảm thiểu ô nhiễm trên sông Nhuệ | Tin tức

Kỹ thuật hạt nhân và cải thiện việc quản lý tài nguyên giúp giảm thiểu ô nhiễm trên sông Nhuệ

08:08 20/10/2021: Nông dân và cư dân lân cận đã nhận thấy sự phát triển ngày càng tăng của tảo ở sông Nhuệ, đe dọa nguồn nước và sinh kế của họ. Nhờ sử dụng kỹ thuật hạt nhân, các nhà khoa học hiện đã xác định được nguồn gây ô nhiễm có quá nhiều nitơ và phốt pho và đang thực hiện các bước để cải thiện chất lượng nước của con sông dài 70 dặm.

Sông Nhuệ là một con sông nhỏ ở miền Bắc Việt Nam, là phụ lưu của sông Hồng chảy qua thủ đô Hà Nội. Hiện chứng kiến sự phát triển quá mức của thực vật và tảo - kết quả của việc tập trung cao các chất dinh dưỡng được gọi là hiện tượng phú dưỡng - đến mức Sông Nhuệ hiện đã không còn được sử dụng để đánh cá, du lịch hoặc thậm chí là tưới tiêu, dẫn đến mất mùa, đe dọa an sinh và một số trường hợp sinh kế của hơn 200.000 người phụ thuộc vào nó.

Các nhà khoa học thuộc Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân (INST) thuộc Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam (VINATOM) và Viện Nghiên cứu Đất và Phân bón (SFRI) đã xác định được thủ phạm: sử dụng quá nhiều phân bón ở các trang trại gần đó. Các chuyên gia Việt Nam đã phối hợp với IAEA và Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) hỗ trợ.
Như Joseph Adu-Gyamfi, Chuyên gia quản lý độ phì nhiêu đất tại Trung tâm Kỹ thuật hạt nhân cho Nông nghiệp và Thực phẩm chung của FAO/IAEA, giải thích: “Đồng vị có thể được sử dụng để theo dõi các chất ô nhiễm phốt pho và nitơ do đó giúp xác định các nguồn gây ô nhiễm, sự phân bổ và sự chuyển dịch của chúng."
Bằng cách lấy mẫu nước trong các lạch và ao ở thượng nguồn sông Nhuệ, nơi trồng các loại rau và hoa màu khác nhau và xác định thành phần đồng vị của nước và chất dinh dưỡng, các nhà khoa học có thể theo dõi dòng ô nhiễm và có thể đưa ra khuyến cáo cho những người nông dân sử dụng nhiều phân bón hơn mức mà cây trồng có thể hấp thụ, với việc lượng hóa chất dư thừa đi vào các lạch và ao đổ ra sông Nhuệ.
Dựa trên kết quả đồng vị nitơ, các nhà khoa học có thể xác định thời điểm bón phân và lượng phân bón phù hợp với nhu cầu của cây trồng thông qua vòng đời của chúng. Bằng cách làm theo phương pháp này, lượng phân bón chảy tràn đã giảm và trong một số trường hợp, giảm ô nhiễm và phú dưỡng hoàn toàn.
Từ năm 2011, SFRI đã tổ chức tập huấn về kỹ thuật bón phân đồng bộ và phù hợp cho 500 nông dân như một phần của dự án thử nghiệm. Nông dân Đỗ Trọng Thắng, một trong những người tham gia cho biết: “Bây giờ tôi mới biết chúng tôi đã từng rất lãng phí tiền của, do bón phân không đúng cách, có tới 70% lượng phân bị thoát ra ngoài ruộng do bay hơi, rửa trôi hoặc chảy tràn. ” Nông dân có thể giảm hơn một nửa lượng urê (phân N) bón cho cây trồng trong khu vực, từ 75.130 tấn xuống 34.560 tấn một năm.
“Tuy nhiên, suy thoái nước vẫn chưa được giải quyết triệt để, vì ô nhiễm công nghiệp và nước thải từ các hộ gia đình cũng đổ ra sông. Nhưng, chất lượng nước đã phần nào được cải thiện và tác động sẽ ngày càng lớn khi có nhiều nông dân tham gia vào chương trình hơn ”, Tiến sĩ Đặng Đức Nhận, đối tác dự án từ Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân cho biết.
Sử dụng các đồng vị ổn định để theo dõi các chất ô nhiễm nông nghiệp trong nước.
Khi ô nhiễm từ nhiều nguồn đến sông, lạch hoặc ao hồ xảy ra, việc quan trắc thông thường không thể xác định nguồn gốc của các chất ô nhiễm ở đâu. Đồng vị ổn định, là dạng nguyên tử không phóng xạ, có thể được sử dụng làm chất đánh dấu nhờ các đặc điểm độc đáo: dấu hiệu đồng vị của mỗi chất dinh dưỡng có thể là dấu vân tay của nguồn. Chúng có cùng tính chất hóa học như nguyên tử “thông thường” nhưng có hạt nhân nặng hơn và do đó có thể phân biệt được. Các nhà khoa học cố tình bổ sung các loại phân bón có nhãn đồng vị ổn định của nitơ (N) vào đất để xác định tỷ lệ phân bón bổ sung được cây trồng và lượng dư thừa thoát ra sông và ao qua dòng chảy, gây ra hiện tượng phú dưỡng.

TTĐT, theo IAEA