Ngày 15/11/2017, tại trụ sở Bộ Khoa học và Công nghệ (KHCN), Cục An toàn bức xạ và hạt nhân (ATBXHN) tổ chức tổng kết, báo cáo Thứ trưởng Phạm Công Tạc về những kết quả đạt được qua đợt thanh tra chuyên đề diện rộng về an toàn bức xạ hạt nhân năm 2017 trên toàn quốc. Đến dự hội nghị tổng kết có Thứ trưởng Phạm Công Tạc, Lãnh đạo Thanh tra Bộ, Lãnh đạo Cục, đại diện Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, Lãnh đạo các đơn vị và các cán bộ Cục có liên quan.

     Cục ATBXHN đã phối hợp với Thanh tra Bộ KHCN xây dựng, trình Lãnh đạo Bộ phê duyệt Đề cương thanh tra chuyên đề năm 2017 về “Thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật về năng lượng nguyên tử đối với các tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng nguồn phóng xạ”, và phối hợp chỉ đạo, triển khai hoạt động thanh tra chuyên đề với 63 Sở KHCN các tỉnh/thành phố. Căn cứ các hướng dẫn, chỉ đạo tại Đề cương thanh tra chuyên đề, Cục ATBXHN đã tham gia, phối hợp triển khai các nội dung sau:
     - Xây dựng và tham gia giảng bài tại 02 đợt tập huấn về công tác thanh tra chuyên đề do Trường Quản lý KHCN tổ chức nhằm hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ các Sở KHCN (đợt 1 từ ngày 25/4 đến 27/4/2017 tại tỉnh Điện Biên, đợt 2 từ ngày 23/5 đến ngày 25/5/2017 tại thành phố Đà Nẵng).
     - Phối hợp với Thanh tra Bộ thống kê, rà soát, lập danh sách các cơ sở sử dụng, lưu giữ, xuất/nhập khẩu nguồn phóng xạ trên từng địa bàn tỉnh/thành phố trên toàn quốc kèm theo Công văn số 2343/BKHCN-TTra 18/7/2017 về việc đôn đốc, hướng dẫn triển khai thanh tra chuyên đề an toàn bức xạ năm 2017, gửi Sở KHCN các tỉnh, thành phố.
     - Phối hợp với Thanh tra Bộ thành lập các Đoàn kiểm tra tại 09 địa phương nhằm mục đích nắm bắt tình hình tổ chức, triển khai thanh tra chuyên đề, hướng dẫn, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Cuộc thanh tra chuyên đề diện rộng năm 2017 về an toàn bức xạ theo tinh thần của Công văn số 2962/BKHCN-TTra ngày 08/9/2017 của Bộ KHCN gửi Sở KHCN một số tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc kiểm tra việc thực hiện thanh tra chuyên đề năm 2017.
     - Tham gia, phối hợp với Thanh tra Bộ tiến hành hướng dẫn, đôn đốc các địa phương bổ sung nội dung hoàn thiện báo cáo kết quả triển khai thanh tra chuyên đề theo yêu cầu tại Công văn số 538/TTra-P4 gửi Sở KHCN một số tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc đề nghị bổ sung báo cáo kết quả thanh tra chuyên đề ATBXHN ngày 05/10/2017.
     - Tổ chức, thực hiện thanh tra theo kế hoạch của Cục ATBXHN đã được Bộ trưởng phê duyệt.

     Một số kết quả đạt được qua đợt thanh tra chuyên đề về ATBXHN năm 2017:
     - Tổng số cơ sở được các Sở KHCN tiến hành thanh tra là 771 cơ sở Trong đó số cơ sở có quản lý, sử dụng nguồn khoảng 418 cơ sở. Số cơ sở bị xử phạt vi phạm hành chính là 75 cơ sở (chiếm 9,73% tổng số cơ sở được thanh tra) với tổng số tiền xử phạt là 310 triệu đồng.
     - Cục ATBXHN đã hoàn thành 100% kế hoạch đã được Bộ trưởng phê duyệt và tổ chức thanh tra đột xuất vượt chỉ tiêu ban đầu đề ra: Chủ trì triển khai được 13 Đoàn thanh tra trên địa bàn 8 tỉnh, thành phố với tổng số đơn vị được thanh tra là 87 đơn vị. Trong đó, thanh tra theo kế hoạch đối với 52 đơn vị và thanh tra đột xuất đối với 35 đơn vị. Tổng số đơn vị bị xử lý vi phạm hành chính là 18 đơn vị (chiếm 9,19% tổng số cơ sở được thanh tra) với tổng số tiền phạt là 185 triệu đồng.
     - Tổng số cơ sở được thanh tra trong toàn quốc là 858 cơ sở, trong đó số cơ sở có nguồn phóng xạ là 467 cơ sở. Tổng số cơ sở được phân loại cấp độ an ninh nguồn phóng xạ trên toàn quốc là 410 cơ sở, trong đó: 341 cơ sở thuộc cấp độ 1; 53 cơ sở thuộc cấp độ 2; 07 cơ sở thuộc cấp độ 3 và 09 cơ sở thuộc cấp độ 4.

     Qua đợt thanh tra chuyên đề cho thấy phần lớn các tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng nguồn phóng xạ đã chấp hành tốt các quy định pháp luật về ATBX, tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều cơ sở chưa quan tâm, chưa chấp hành hoặc chấp hành chưa nghiêm túc các quy định pháp luật, còn có các hành vi vi phạm chủ yếu như: Không thực hiện khai báo, xin cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ; Không tuân thủ các điều kiện ghi trong Giấy phép; Không bố trí người phụ trách an toàn hoặc người phụ trách an toàn chưa được cấp chứng chỉ nhân viên bức xạ theo quy định; Không trang bị liều kế và theo dõi liều chiếu xạ cá nhân cho nhân viên bức xạ; Thiếu chỉ dẫn an toàn, an ninh, cảnh báo bức xạ, nội quy ATBX; Không ghi nhật ký vận hành quy trình vận hành, sử dụng, lưu giữ, bảo quản, sửa chữa thiết bị BX, NPX; Không lập kế hoạch ứng phó sự cố, không tiến hành kiểm đếm nguồn phóng xạ. Không báo cáo cơ quan quản lý khi có sự thay đổi về thông tin so với hồ sơ cấp phép; Không báo cáo thực trạng an toàn tiến hành công việc bức xạ định kỳ hằng năm.

     Hội nghị đã tiến hành thảo luận, đánh giá những kết quả đạt được của đợt thanh tra chuyên đề ATBXHN năm 2017, nêu những nguyên nhân, tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý cũng như sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý về ATBX từ Trung ương đến địa phương. Hội nghị cũng thảo luận, đưa ra giải pháp khắc phục các đề xuất, kiến nghị của các địa phương, cũng như có một số kiến nghị với Lãnh đạo Bộ KHCN nhằm nâng cao công tác quản lý về an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ trong thời gian tới.

     Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Phạm Công Tạc đánh giá cao các kết quả đạt được của đợt thanh tra chuyên đề, giúp cơ quan quản lý cập nhật, nắm rõ thông tin về cơ sở có nguồn, bộ máy quản lý, đánh giá được cấp độ bảo đảm an toàn, an ninh đối với nguồn phóng xạ, các kết quả đạt được có ý nghĩa rất quan trọng trong công tác bảo đảm an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ, nâng cao nhận thức, ý thức tuân thủ các quy định của pháp luật về năng lượng nguyên tử tại các cơ sở có nguồn phóng xạ, nhằm giảm thiểu nguy cơ xảy ra mất mát, thất lạc nguồn phóng xạ.

     Kết thúc hội nghị, PGS.TS Nguyễn Tuấn Khải - Cục trưởng Cục ATBXHN đã cảm ơn sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ KHCN, cảm ơn sự phối hợp, hướng dẫn nghiệp vụ thanh tra của Thanh tra Bộ trong suốt đợt thanh tra chuyên đề diện rộng về ATBXHN năm 2017, đồng thời nhấn mạnh cần có hợp tác chặt chẽ hơn nữa giữa Cục, Thanh tra Bộ và các Sở KHCN trong công tác bảo đảm an toàn, an ninh nguồn phóng xạ./.

Thanh Tra Cục